برخلاف انتظار بسیاری از تحلیلگران دولت بایدن نه تنها به سرعت به برجام باز نگشت بلکه با گذاشتن شروط نامعقول عملا تمایلی به بازگشت نشان نمی دهد. از طرف دیگر دولت ایران یکی پس از دیگری و با سرعتی بیشتر از قبل تعهدات برجامی خود را کنار می‌گذارد. بنابراین بازگشت به برجام یا توافق جدید در ظاهر بسیار بعید به نظر می‌رسد. ولی اگر با دقت به نحوه بازی دو طرف توجه کنیم ماجرا متفاوت خواهد بود.


در طرف ایران تحولات بسیار مهمی طی دو ماه گذشته رخ داده، تمامی قوا علی رغم اختلاف نظر در موضوعات دیگر باهماهنگی در مسیر افزایش توانایی های هسته ای حرکت می کنند تا آنجا که علی اکبر صالحی صراحتا اعلام می کند ایران تمامی آستانه های توانایی هسته ای را در اختیار دارد، وزیر اطلاعات احتمال ساخت بمب هسته ای را منتفی نمی داند و در آخرین حرکت اقدام به ساخت اورانیوم فلزی می شود. در واقع به لحاظ فنی ایران در مسیر افزایش انباره مواد غنی شده و نشان دادن توانایی هایی است که به ساخت سلاح مرتبط است اگر چه واقعا قصد ساخت سلاح را ندارد. دو مورد فوق الذکر همان چیزی است که اهمیت فوق العاده ای برای طرف مقابل دارد و برجام بر مبنای آن شکل داده شده است یعنی افزایش زمان گریز ایران به سمت سلاح هسته ای. اکنون این زمان گریز در حال کمتر و کمتر شدن است. بنا براین بایدن زمان زیادی برای تلف کردن ندارد، این روند از دید طرف های مقابل باید سریعا متوقف شود. بنابر این یا باید به برجام بازگردند یا توافق موقت جدیدی امضا شود. و البته از دید نگارنده بازگشت به برجام بسیار محتمل است چرا که امکانات بیشتری از جمله مکانیزم ماشه و بازرسی ها را در اختیار آمریکایی ها قرار خواهد داد.


در طرف سوم ماجرا اسرائیل ایستاده است. مساله هسته ای ایران از دید اسرائیل متفاوت با آمریکا و اروپاست. اسرائیل از ناحیه ایران احساس تهدید وجودی می کند. اگر به اقدامات سه سال گذشته اسرائیل در سوریه نگاهی بیندازیم متوجه خواهیم شد که این رژیم بسیار متحور از تر گذشته عمل می کند. هدف قرار دادن مواضع نیروهای ایرانی در سوریه و تعمد به کشتن این نیروها نشان می دهد ابایی از درگیری با ایران در حالی که ایران مشغول اردو زدن در پشت مرزهای این رژیم است وجود ندارد. در واقع اسرائیل به دنبال به جلو کشیدن ساعت صفر جنگ بزرگ است تا در زمانی که محور مقاومت این آمادگی را ندارد آخرین برگ برنده ایران را بسوزاند. بر این اساس حمله به تاسیسات اتمی ایران از جانب اسرائیل به هیچ عنوان بعید نیست. و این می تواند خود عامل حرکت سریعتر اروپا و آمریکا به سمت توافق باشد.